Ông Địa là một nhân vật không thể thiếu trong các tiết mục múa Lân Sư Rồng và luôn được người dân thờ phụng ngày Tết. Ông có ngoại hình gần gũi và dễ thương, với cái bụng to bự, cái đầu trọc láng, miệng luôn cười toe toét và tai nhô ra. Ý nghĩa hình ảnh ông địa ngày Tết là gì? Những lưu ý khi trang trí bàn thờ ông Địa. Mời bạn đọc tiếp bài viết sau đây cùng Hay Độc Lạ nhé!
1. ÔNG ĐỊA LÀ AI?
Thổ Công hay còn gọi là Ông Địa, là một vị thần quản lý những mảnh đất mà nơi ông được tôn sùng vì vậy trong dân gian có câu “Đất có thổ công, sông có hà bá”. Trong mỗi gia đình đều có một vị Thổ Công bảo vệ nhà cửa và đất đai. Việc tôn kính Thổ Công trong mỗi gia đình có từ thời xa xưa vì người dân tin rằng có đất đai thì mới có thể làm nông nghiệp.
Nhưng quan trọng nhất, muốn bảo vệ được đất đai thì phải có một vị thần giúp canh gác những mảnh đất. Và thế là từ đó những nhà làm nông nghiệp bắt đầu tôn kính Thổ Công. Ông Địa có nhiều hình dáng và miêu tả khác nhau trong xã hội hiện đại, phụ thuộc vào ảnh hưởng của từng vùng miền.
Ông Địa có nhiều hình dáng và miêu tả khác nhau trong xã hội hiện đại
Ông Địa thường được miêu tả là có bụng phình to, gương mặt tươi cười và hiền lành. Đôi khi, ông cũng được hình dung như một ông lão có râu và tóc trắng, mặc áo dài truyền thống và đội mũ nón quai thao.
2. Ý NGHĨA HÌNH ẢNH ÔNG ĐỊA NGÀY TẾT
Người Việt Nam từ trước đến nay coi nông nghiệp là nền tảng của kinh tế. Vì thế, đất đai là yếu tố quan trọng để phát triển nghề nông. Người ta rất kính trọng và tôn vinh Thổ Địa hay Thần Đất, người bảo vệ đất đai của mọi nhà. Ở miền Nam, khi đất đai chưa được khai phá, chỉ có rừng cây, sông suối,… thì người ta cần một vị thần quản lý đất đai để giúp họ sử dụng đất hiệu quả hơn. Nhờ có Thổ Địa, người dân có cuộc sống sung túc, hạnh phúc, an lành.
Hình tượng ông Địa trong đoàn Lân ngày Tết
Theo truyền thuyết, Thổ Địa trước đây có bụng như người bình thường. Nhưng khi còn nhỏ, ông đã làm bạn với Hà Bá, và trong một lần chọc ghẹo, lừa Hà Bá mà bị té xuống kênh, nước kênh chảy vào nhiều nên bụng ông ngày càng phình to, đến nỗi tròn như quả bóng.
Qua nhiều năm tháng, nguồn gốc của Thổ Địa cũng có nhiều phiên bản khác nhau. Nhưng dù sao, với người dân Nam Bộ, Thổ Địa vẫn là một vị thần mang lại may mắn, an bình, phú quý. Ông cũng giúp cho gia đình hòa thuận, an lành và luôn vui vẻ.
3. ÔNG ĐỊA KHÁC GÌ SO VỚI ÔNG THẦN TÀI
Tượng ông Địa và Thần Tài thường được đặt cạnh nhau trên bàn thờ hay trong tranh ảnh, nhưng hai vị thần này có những năng lực khác nhau và cũng có sự liên hệ với nhau. Dân gian ta có câu "Thổ năng sinh bạch ngọc, Địa khả xuất hoàng kim" nghĩa là "Đất thường sinh ra ngọc quý, Vàng cũng từ đất mà ra". Câu này nói về việc ông Thần Tài và ông địa có sự liên quan mật thiết đến cuộc sống và ảnh hưởng đến tài lộc của gia đình.
Thường thấy ông Thần Tài và ông Địa cùng nhau trên bàn thờ
Sự khác nhau giữa ông Thần Tài và ông Địa cũng rất dễ thấy. Ông Thần Tài là vị thần giúp trông coi và mang lại nhiều tiền bạc, may mắn về mặt kinh tế cho gia đình. Ông thường xuất hiện với hình tượng một ông già râu trắng bạc phơ, tay cầm vàng thỏi và nở một nụ cười phúc hậu. Ông Địa thường xuất hiện với hình ảnh một ông lão với chiếc bụng to, tay cầm quạt mo, ông sẽ giúp người dân canh gác đất đai, ruộng vườn và nhà cửa.
4. PHONG TỤC THỜ ÔNG ĐỊA, ÔNG THẦN TÀI
Ông Thần Tài và ông Địa là những vị thần mà những người làm ăn, buôn bán rất quý mến và tôn kính. Họ thường cúng ông Thần Tài và ông Địa vào ngày mùng 10 tháng Giêng hoặc mỗi tháng một lần vào ngày mùng 10.
Họ thường cúng ông Thần Tài và ông Địa vào ngày mùng 10 tháng Giêng
5. SỰ TÍCH VỀ TỤC THỜ ÔNG ĐỊA, THẦN TÀI
Có một câu chuyện kể rằng, một thương nhân Trung Hoa tên là Âu Minh khi đi qua hồ Thanh Thảo đã gặp được Thủy Thần, người đã ban cho anh một người bạn tên là Như Nguyện. Nhờ có Như Nguyện, Âu Minh làm ăn rất phát đạt. Nhưng một hôm, Âu Minh đã đánh Như Nguyện vì một lý do nhỏ, khiến Như Nguyện sợ hãi và trốn vào đống rác. Từ đó, Âu Minh sa cơ lỡ vận, còn Như Nguyện được người ta tôn làm Thần Tài, biểu tượng cho sự giàu có và thịnh vượng. Người ta còn nói rằng, Tết không nên quét nhà là để tránh đuổi Thần Tài đi.
Người ta còn nói rằng, Tết không nên quét nhà là để tránh đuổi Thần Tài đi
Ngoài ra, còn có một quan niệm khác về ông Địa và ông Thần Tài. Theo đó, ông Địa là một dạng thần Đất, có nhiệm vụ quản lý đất đai, bảo vệ con người và gia đình. Ngày xưa, khi nước Nam còn hoang dã, người Việt đi khai phá, gặp nhiều gian nan và khổ cực. Họ thờ thần Đất để mong ước cuộc sống bình an và hạnh phúc. Thần Đất cũng là vị thần chủ trương cho nông nghiệp, chăm sóc cây cối, hoa lá.
Chính bởi vì đức tin cao đẹp đó, ông Thần Tài và ông Địa luôn xuất hiện một cặp cùng nhau, được người dân thờ phụng. Họ mong muốn mảnh đất mình ở được phú quý, là nơi lộc về. Họ cũng hi vọng cuộc sống làm ăn được nhờ có ông Địa giữ gìn cội nguồn.
Chính bởi vì đức tin cao đẹp đó, ông Thần Tài và ông Địa luôn xuất hiện một cặp cùng nhau
6. TRANG TRÍ BÀN THỜ ÔNG ĐỊA NGÀY TẾT GỒM NHỮNG LỄ VẬT GÌ?
Người ta tin rằng Thần Tài và Thổ Công sẽ ban cho gia đình sự giàu sang, danh vọng và bảo vệ gia chủ khỏi những điều tâm linh tiêu cực. Để được thần linh che chở, gia chủ phải chăm sóc và giữ cho bàn thờ luôn gọn gàng. Để tô điểm cho bàn thờ ông Địa vào dịp Tết, bạn cần chọn những chiếc khảm nhỏ, sơn vàng tươi. Bên trong đặt bài vị Thần Tài, Thổ Công có chữ viết bằng mực vàng, lăng hương và đồ cúng.
Bên trong đặt bài vị Thần Tài, Thổ Công có chữ viết bằng mực vàng, lăng hương và đồ cúng
7. CÁCH BỐ TRÍ ÔNG ĐỊA, ÔNG THẦN TÀI NGÀY TẾT
Bài vị ông Địa sẽ có 4 chữ “Chiêu tài tiến bảo” hoặc câu đối “Thổ năng sinh bạch ngọc – Địa khả xuất hoàng kim” để làm cho bàn thờ ngày Tết thêm phần phát tài. Tượng Thần Tài – Thổ Địa sẽ được đặt hai bên bộ bàn thờ, nhìn từ ngoài vào, ông Thần Tài ở bên trái, ông Thổ Địa ở bên phải.
3 hũ gạo, muối, nước sẽ được đặt ngay giữa bàn thờ và chỉ được thay mới vào cuối năm. Bát hương (nhang) sẽ được đặt ở giữa bàn thờ và được làm từ chất liệu gốm sứ để dễ dàng vệ sinh, giúp bàn thờ thêm sang trọng, linh thiêng. Khi lau dọn cần tránh dùng khăn ướt (mệnh Thủy) để lau bàn thờ (mệnh Hỏa) vì Thủy khắc Hỏa. Bạn nên tránh di chuyển bát hương để không ảnh hưởng đến may mắn, tài lộc.
Sau lưng hai bức tượng là bài vị của họ
Khi cúng Thần Tài, người ta thường dùng hoa hồng, hoa cúc, hoa đồng tiền,… để trang trí lọ hoa. Lọ hoa sẽ được đặt ở phía bên phải, còn mâm ngũ quả sẽ được đặt ở phía bên trái. Mâm ngũ quả sẽ dùng năm loại trái khác nhau như lê, bưởi, nải chuối xanh hay quả phật thủ,… Tùy theo từng vùng miền và để ở dưới đất, giữa bàn thờ và gần với khám thờ nếu bàn thờ hẹp.
Kỷ thờ bao gồm 5 chén nhỏ, không cần khay, lấy 5 chén nước xếp dạng chữ thập để tượng trưng cho ngũ phương và ngũ hành. Cóc ba chân sẽ được đặt ở bên trái, cạnh mâm ngũ quả để mang lại may mắn, hút tài lộc và vượng khí cho gia chủ. Khi đặt tượng cóc cần phải quay mặt ra ngoài vào buổi sáng, quay mặt vào trong nếu buổi tối. Ngoài ra, một số gia đình khi trang trí bàn thờ Thần Tài còn dùng thêm 1 dĩa tỏi gồm 5 củ tươi nguyên để bài trừ năng lượng xấu và giúp tài vận được thông suốt.
Lư hương có thể chế tạo từ các loại vật liệu như đá, sứ hay kim loại
8. NHỮNG LƯU Ý KHI TRANG TRÍ BÀN THỜ ÔNG ĐỊA
Không chỉ phải đầy đủ vật phẩm, bàn thờ ông Địa còn phải được bày trí đẹp mắt và phù hợp với phong thủy. Từng vật phẩm thờ cúng cần được chọn lọc cẩn thận và đặt đúng chỗ trên bàn thờ. Dưới đây là một số lưu ý khi bày trí bàn thờ ông Địa:
8.1. Lựa chọn bàn thờ trang trí phù hợp
Bạn cần chọn kích cỡ bàn thờ phù hợp với không gian thờ và nhu cầu của mình. Bạn không nên mua bàn thờ quá đắt tiền vì điều đó không có nghĩa là sẽ mang lại nhiều may mắn hơn. Bạn phải đảm bảo bàn thờ được đặt chắc chắn và trang trí đẹp mắt với bài vị và câu đối tài lộc.
Sau đó, bạn chọn tượng thờ và hình thờ bằng sứ đẹp mắt, có thể tăng cường vượng khí cho Thần Tài và ông Địa. Bạn không nên chọn tượng quá to vì sẽ làm cho không gian thờ cúng bị bó hẹp và mất đi vẻ đẹp. Cuối cùng, bạn nhớ mua bát nhang đủ to và chén để nước, gạo, muối nhé.
Bạn cần chọn kích cỡ bàn thờ phù hợp với không gian thờ và nhu cầu của mình
8.2. Vị trí đặt bàn thờ ông Địa, Thần Tài
Để thờ ông Địa, bạn không thể thiếu bộ đỉnh hay lư hương trên bàn thờ. Bạn cũng nên có tro trấu hay cát trong lư hương để dùng khi cúng bái. Lư hương có thể chế tạo từ các loại vật liệu như đá, sứ hay kim loại. Quan trọng nhất, bạn phải đặt bộ đỉnh hay lư hương ở vị trí trung tâm của bàn thờ, nghĩa là nằm giữa hai bài vị của Thần Tài và Thổ Địa.
Để thờ ông Địa, bạn không thể thiếu bộ đỉnh hay lư hương trên bàn thờ
8.3. Không thờ ông Địa chung với tượng Quan Âm
Quan Âm biểu hiện cho tâm từ bi vô sát. Còn các vị Quan Đế là những người anh hùng đánh tan quỷ dữ, chiến đấu bằng máu và lửa. Do đó, khi bày bàn thờ ngày Tết, bạn không nên đặt những bức tượng này cùng nhau.
Khi bày bàn thờ ngày Tết, bạn không nên đặt những bức tượng này cùng nhau
Khi đã biết rõ về ý nghĩa hình ảnh ông Địa ngày Tết, cũng như những đồ vật cần có và cách sắp xếp, bạn sẽ dễ dàng trang trí bàn thờ thật đẹp và chuẩn. Hay Độc Lạ hy vọng bạn đọc và gia đình sẽ có một mùa Xuân an lành, hạnh phúc.
Để lại một phản hồi